Geld is voor kleine kinderen een beetje een abstract begrip. Bij het boodschappen doen betaal je door een plastic kaartje tegen een apparaat aan te houden. En met hetzelfde kaartje tover je geld uit de muur. Het kan lastig zijn om kinderen te leren dat geld niet onbeperkt beschikbaar is en dat je er ook wat voor moet doen. Het is wel belangrijk om kinderen dit al op jonge leeftijd te leren. Onderzoek laat zien dat kinderen die op jonge leeftijd al leren met geld om te gaan, op latere leeftijd minder vaak in de financiële problemen terechtkomen. Wij zijn hier thuis ook druk met het financieel opvoeden van onze drie kids. Het gaat met vallen en opstaan, maar we gaan vooruit.
Financieel opvoeden: tips van het Nibud
Het Nibud heeft een aantal online artikelen met informatie die ouders helpen bij het financieel opvoeden van hun kinderen. Wanneer je zelf financieel wegwijs bent gemaakt door je eigen ouders, dan klinken veel tips heel herkenbaar. Een paar onderdelen die je helpen om je kinderen financieel bewust te maken zijn zaken als zakgeld, sparen en lenen, je geldzaken organiseren en leren wat de kracht van reclame is.
Zakgeld
Het principe achter zakgeld is dat kinderen leren om met een beperkt budget een bepaalde tijd moeten overbruggen. In theorie zou je kleine kinderen een klein bedrag per week kunnen geven, omdat een maand dan weer te lang kan zijn. Wij hebben daar zelf niet voor gekozen. De kids krijgen hier zakgeld op de leeftijd dat ze een beetje kunnen rekenen. Bij de jongste is dat vanaf groep 2 en de oudste twee waren wat ouder. Hoewel het voordelen heeft om het zakgeld contant in handen te geven, levert het toch ook praktische problemen op. Contant geld wordt (zeker in deze tijd) steeds minder gebruikt en de meeste aankopen worden online gedaan. Daarom werken we hier met digitaal zakgeld. Het wordt iedere maand automatisch bijgeschreven.
We merken dat het belangrijk is om het zakgeld op een vast moment te geven. Vooral de oudste is een enthousiaste impuls-aankoper en zo af en toe is het geld op, terwijl er nog een stukje maand over is. Zakgeld is leergeld dus het is geen probleem, maar tussentijds aanvullen doen we in principe niet.
Sparen..
Leren sparen gaat echt met vallen en opstaan. Voor grotere aankopen wordt wel gespaard. Er zijn zelfs plannen om met z’n drieën voor een spelcomputer te sparen, maar dat blijft voorlopig nog bij een plan. Ik merk dat de aandacht voor dit soort lange termijn spaardoelen na verloop van tijd weer verdwijnt.
Ik merk dat de kids verschillend omgaan met sparen. Daar waar de een geniet van impulsaankopen, daar geniet de ander weer van een hoger saldo op haar spaarekening. En de jongste boeit het nog niet genoeg, maar dat komt nog wel.
..en reserveren
De oudste krijgt kleedgeld. Het is echt heel grappig en leerzaam om te zien hoe zij daarmee omgaat. Zoals ik in een eerder artikel over haar kleedgeld al had aangegeven, hebben we voor haar betaalrekening direct een apart potje gemaakt waar het kleedgeld terechtkomt. Zo blijft er onderscheid tussen het zakgeld (met AliExpress als bestemming) en het kleedgeld. Dat laatste vindt inmiddels zijn weg naar de verschillende online kledingwinkels. En kleedgeld zorgt er echt voor dat onze puber moet leren budgetteren. Het kleedgeld is niet zó hoog dat een goede winterjas in één maand kan worden gekocht. Het leren reserveren van geld voor grotere uitgaven gaat langzaam, want de verleiding van tussentijdse uitgaven is soms groot.
De kracht van reclame
Het is grappig om te zien hoe de kracht van reclame werkt. Zo had onze puber bij de start van ons kleedgeld-project een goede winterjas. Maar volgens de reclame natuurlijk niet van de goede kleur. Dus is er nu een nieuw exemplaar in de juiste seizoenskleur. En die is natuurlijk véél warmer…
Verder houden we het van een afstandje goed in de gaten. Na een groeispurt paste de helft van de kleding niet meer en dat vinden we een goed argument om toch nog even extra bij te springen. Groter groeien houdt zich niet altijd aan een financiële planning.
De kracht van reclame is ook terug te zien in de wensen die in één keer vanuit het niets opkomen. Zo moet de slaapkamer soms ineens worden verbouwd (liefst met nieuwe kleurtjes op de wand).
Vooruitgang
Het financieel opvoeden van kids is wel een uitdaging. We leven in een deel van de wereld met een overvloed aan spullen en mogelijkheden. En wanneer je nee zegt tegen een verzoek, voel je je soms bijna verplicht om een toelichting te geven. Maar ik ben niet van plan om m’n kids alles te geven waar ze om vragen, ook al kunnen we dat betalen. Het levert volgens mij ondankbare volwassenen op.
Tot nu toe gaat het eigenlijk goed. Het besef dat dingen geld kosten en dat je er moeite voor moet doen, begint zich langzaam te ontwikkelen.
Hoe pak jij het financieel opvoeden van je kids aan?
Wil je meer lezen?
De pubers hier krijgen geen kleedgeld (zijn jongens en hebben (nog) niks met kleding). Moet geregeld zeggen dat er iets nieuws moeten worden aangeschaft wegens te klein of versleten. Kleding betalen wij dus voor ze. Kosten voor scooter, vervanging telefoon, spelletjes voor de playstation etc. moeten ze zelf betalen. Oudste heeft een klein bijbaantje waar hij amper wat mee verdiend maar hij redt het ermee. We hebben meerdere keren aangegeven dat hij beter op zoek kan gaan naar iets waar hij meer uurtjes kan maken zodat hij kan sparen voor bijvoorbeeld een auto (hij is bezig met zijn rijbewijs). Mwah niet nodig etc.etc. Echter nu loopt hij stage en moet hij om 06:00 van huis om 40 minuten met zijn scooter door de kou heen te rijden naar zijn stageplek. Nu hebben ze gevraagd of hij in de vakantie wil komen werken. Daar heeft hij ja opgezegd. Dat geld kan ik apart zetten samen met dit en dat, zou toch wel lekker zijn als ik straks 18 ben en mijn rijbewijs heb ik in een lekker warm autootje kan zitten ipv op de scooter door de kou. Verrassend om te zien dat dat nu net de trigger is om anders met zijn geld en tijd om te gaan.
Het is grappig om te zien wanneer ineens het financiële kwartje valt.
Hier vooral door met de puber door te spreken waarom de ene keus wel gemaakt wordt en de andere niet. Zo koop ik veel bij de kringloop. Zelf kan ik daar niet slagen voor kleding maar mijn dochter gaf laatst aan dat ze veel liever daar koopt dan in de winkel omdat ze er gewoonweg veel meer keus heeft en niet alles t zelfde is.
Dat is een goede tip. Niet alles hoeft nieuw te zijn. Hier wordt wel een beetje geëxperimenteerd met Vinted, maar de kringloop is een goed alternatief