Het gaat geregeld over de koopkracht van de Nederlander. Die zou er in de komende periode weer op vooruit gaan. Het centraal planbureau berekent 5 keer per jaar de koopkracht; sommigen gaan er meer dan gemiddeld op vooruit, anderen gaan achteruit. Maar wat is het eigenlijk voor cijfer? Wat zegt het en wat heb je eraan?
Wat is koopkracht?
De koopkracht is een cijfer dat aangeeft hoeveel producten je van jouw inkomen kunt kopen. Het is een indexcijfer en dus geen bedrag. Het cijfer geeft aan of de bestedingsruimte zich positief, neutraal of negatief ontwikkelt ten opzichte van de voorgaande periode.
Er wordt gerekend met het besteedbaar inkomen. Dit is ons bruto inkomen, vermindert met belastingen/sociale premies en de verplichte ziektekostenverzekering. Ook de kosten voor kinderopvang, kinderbijslag en de verschillende toeslagen zijn in de berekening meegenomen. Het besteedbaar inkomen is altijd net wat lager dan ons netto inkomen.
We kennen twee soorten koopkracht:
Statische koopkracht. Hierbij wordt er rekening gehouden met factoren als verwachte inflatie, loonontwikkeling die in CAO’s worden afgesproken en veranderingen in de belasting. Deze drie onderwerpen hebben grote invloed op de ontwikkeling van de bestedingsruimte. En ze zijn niet door ons persoonlijk te beïnvloeden.
Dynamische koopkracht. Hierbij wordt wel rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden zoals veranderen van baan, kinderen krijgen of verhuizen. Deze ontwikkelingen zijn (vaak) wel door ons persoonlijk te beïnvloeden.
In de landelijke berekeningen gaat het altijd over de statische koopkracht.
De bestedingsruimte die we gemiddeld in Nederland hebben, is overigens hoger dan het gemiddelde in de rest van Europa:
Wat heb je eraan?
Dat hangt ervan af wat je wilt weten. De Koopkracht is een van de belangrijkste kengetallen in de economie. Het zegt iets over de welvaart. Aan de andere kant gaat het in de berekening ervan over zulke grote thema’s (inflatie, belastingen e.d.) dat het daarmee al snel minder belangrijk lijkt, omdat we het persoonlijk nauwelijks kunnen beïnvloeden.
Toch is het een interessant cijfer, omdat het aangeeft hoeveel we kunnen kopen (of sparen). De dynamische koopkracht is daarom persoonlijk interessant én beïnvloedbaar. Door wel of niet te verhuizen of van baan te veranderen, beïnvloeden we actief onze persoonlijke bestedingsruimte. Dat maakt het onderwerp weer wat minder abstract.
Nu lijkt het erop dat de belasting op arbeid ongeveer jaarlijks wordt aangepast. Veel werkenden kunnen dan een hoger inkomen verwachten, waarbij de kosten voor onder andere de boodschappen en medicijnen stijgen. En daar ontstaat een mogelijkheid om je persoonlijke bestedingsruimte verder te vergroten. Blijf daarom kritisch naar de uitgaven kijken en zoek naar manieren om te besparen.
Wil je meer lezen?
ik wist niet dat we in Nederland relatief meer te besteden hebben dan in Europa. Dat klinkt goed!