Rondrijden in Bolivia

Stel je voor: verkeersregels zijn er niet; het zijn verkeerssuggesties. Verkeersborden staan ter versiering en verkeerslichten kunnen op verschillende manieren worden opgevat. Welkom in Bolivia!
Een van de bijzondere ervaringen hier is rondrijden in je eigen auto. Vergeet ongeveer alles wat je tijdens Nederlandse rijlessen hebt geleerd en geniet van de ervaring…

Chaos bij het verkeerslicht

Het gaat er hier iets anders aan toe, dan we in Nederland gewend zijn. En van een aantal ‘regels’ weet ik na 4 maanden nog steeds niet of iets officieel is toegestaan, of dat iedereen het gewoon doet. Zo gebruikt iedereen tijdens het rijden zijn telefoon, hoewel er toch een wet schijnt te zijn die dat verbiedt. Maar die gewoonte is er in Nederland natuurlijk ook, hoewel je het na een boete van €420,- wat sneller afleert.

Echt bijzonder is het gedrag bij verkeerslichten. Rood betekent hier soms ‘groen‘. Dat zit zo: bij rood licht stopt het verkeer pas wanneer het andere verkeer (dat groen heeft) ook echt begint te rijden. Net als in NL zitten daar een paar seconden tussen (om te zorgen dat het kruispunt vrij is van verkeer). Die tijd wordt hier ‘benut’ om gewoon door te rijden.
Het is vooral goed opletten bij verkeerslichten die bij uitritten staan, met weinig invoegend verkeer. Zodra er geen verkeer meer uit de uitrit komt, begint de rest weer te rijden.

In de praktijk sta ik soms als buitenlander als enige voor een rood stoplicht te wachten terwijl ik links (en rechts) wordt ingehaald door optrekkend of doorrijdend verkeer. Voelt niet heel veilig..
Aan de andere kant betekent het ook dat ‘groen‘ niet automatisch betekent dat je veilig een kruispunt kunt oprijden. Je moet er altijd rekening mee houden dat het overige verkeer gewoon nog doorrijdt.

De grotere wegen hebben hier drie rijbanen. Behalve bij een verkeerslicht. Dan passen er wel vijf auto’s/bussen/vrachtwagens naast elkaar. Niet dat de weg ook breder is, maar voor het gemak worden de rijstroken vergeten en proberen we met zoveel mogelijk voertuigen tegelijk vooraan in de rij te staan.
Het levert soms wat chaotische taferelen op.

Geen idee wie er voorrang heeft

In NL is het duidelijk: rechts heeft voorrang, tenzij je op een voorrangsweg rijdt.
Nu rij ik inmiddels een paar maanden rond in Santa Cruz, maar ik heb echt nog geen idee wat de officiële voorrangsregels hier zijn. Ik ben er wel achter hoe het in de praktijk gaat. En dat gaat weer vrij eenvoudig:

Je neemt krijgt voorrang op basis van de grootte van je auto. Dat betekent dat vrachtwagens altijd voorrang nemen hebben. Ze stoppen dus ook niet bij een kruispunt of rotonde. Alleen bij rood licht willen ze nog weleens wachten. Daarna hebben de particuliere busmaatschappijtjes (de zgn. micro’s) voorrang. De buschauffeurs krijgen heel slecht betaald, rijden in een bus die niet van henzelf is en kijken dus ook nergens naar. Vooral voorrang geven.
Na de bus heb ik voorrang. Dat komt omdat we een oude, maar grote Toyota 4 Runner hebben gekocht. Die is een stukje groter, hoger en breder dan de gemiddelde oude Toyota Corolla waar de meeste Bolivianen in rondrijden.

Het maakt in de praktijk niet uit of je van links of rechts komt: de grootte van je auto bepaalt of je voorrang hebt. De rest weet dat je door gaat rijden wanneer je met een grote auto aankomt bij een kruispunt.
In het begin heb ik nog geprobeerd om de rest van de weggebruikers op te voeden door verkeer van rechts voorrang te geven, maar daar ben ik mee gestopt. Wanneer er een kleiner autootje van rechts komt, dan wacht ‘ie toch gewoon totdat ik voorbij ben.

Verkeersborden versieren de straat

Santa Cruz is een stad met ongeveer 1,5 inwoners en kent een aantal ringwegen. Op die manier kun je eenvoudig in de stad rondrijden, zonder dat er in het centrum een verkeerschaos ontstaat. De chaos ontstaat soms rond een ringweg. Want: eenmaal op een ringweg, mag je officieel nergens linksaf slaan. En er is niet bezuinigd op verkeersborden die dat duidelijk maken. Alleen houdt niemand zich eraan. Je moet toch een keer linksaf in je leven. Het levert heerlijke chaos op.
Iedereen weet dat het officieel niet mag, iedereen doet het toch en houdt dan ook een beetje rekening met elkaar.

Vriendelijk gedrag in het verkeer

Er wordt hier ook heel wat getoeterd. Niet omdat mensen boos of geïrriteerd zijn, maar om de ander iets te laten weten.
Zo staan de voorste automobilisten bij het stoplicht altijd voorbij het stoplicht te wachten op groen. De rest laat dan door een beetje toeteren weten dat het licht groen is geworden.
Je gebruikt je claxon tijdens het rondrijden ook om de ander te laten weten dat je elkaar dreigt te raken. Die ander kan dat niet altijd weten, want die is met zijn telefoon bezig.

Eerlijk gezegd heb ik nog geen enkele boze reactie gezien in het verkeer. Het is hier een vrolijke chaos.
Deelnemen aan het verkeer lijkt nog het meeste op rondrijden in een brandweer- of politieauto, maar dan zonder zwaailicht en sirene. Links inhalen, rechts inhalen, door rood rijden en (als het uitkomt) tegen het verkeer in. Het mag allemaal niet, maar het kan wel. Ik voel me helemaal thuis.

Heb jij al eens rondgereden op een plek waar het helemaal anders gaat dan in NL?

Wil je meer lezen?

• Verhuizing naar het buitenland: de financiën
• We hebben ons huis verkocht
• Ik ben gestopt met werken
• Het geluk van belasting betalen